Categories: Ergen Psikolojisi

by osen

Share

Categories: Ergen Psikolojisi

Yazan: osen

Paylaş

Manipülasyon, genel anlamı olarak, başkalarının fikirleri, algı ve davranışlarını onlara belli etmeden aldatma ve bazı yöntemler kullanarak değiştirmeyi amaçlayan sosyal bir etkidir. Manipülasyon yöntemleri, genellikle manipülatörün menfaatleri doğrultusunda ilerler. Manipülasyona başvuran insanlar benmerkezci, narsistik ve antisosyal kişilik özelliklerine sahiptir. Manipülatif kişiler, daima güçlü hissetmek, kontrolü elinde tutmak, ilişkilerindebaskın olmak isterler. Manipülatör karşısındaki kişinin psikolojik zaaflarını bildiği takdirde manipülasyonun başarılı olma ihtimali artar. Bu sebeple duygusal manipülasyon yakın ilişkilerde oldukça yaygın bir problemdir.

Duygusal manipülasyon belirtilerini fark etmek ve karşı koymak oldukça zor olabilmektedir. Bir ilişkide manipülasyon yalnızca duygusal biçimde olabilmekle beraber psikolojik veya fiziksel istismar dahil diğer istismar türleri ile de gerçekleşiyor olması muhtemeldir. İlişkidebunların yaşanması ilişkideki güvene zarar verebilir ve ruh sağlığının bozulmasına sebep olabilmektedir.

Duygusal ilişkinizde durmadan eleştirilmek, değersizlik hisleri, anlaşılmadığını hissetme, duygularına önem verilmemesi, aşağılanma hissi, sosyal çevrenden partnerin tarafından uzaklaştırılmak, karşındaki kişinin eleştiri karşısında agresif tutumları ve saldırgan tavrını sana yöneltmesi, hiçbir zaman memnuniyet hissinin karşı tarafta oluşmaması ilişkinin bu zeminde ilerliyor olmasının bazı işaretleridir.

Bazı duygusal manipülasyon çeşitleri şunlardır:

Gaslighting Yaparlar: Duygusal manipülasyonda bulunan bireyin doğru olduğunu düşündüğünüz bir konuda size yanlış hissettirmesi ve sizi doğru olmadığınıza ikna etmesi üzerinedir. Söylediğiniz bir bilgi üzerinden hafızanızı yanıltmaya  çalışmak, üzgün olduğunuz bir konuda fazla hassas veya duygusal olduğunuza, mantıklı düşünmediğinize inandırma, hayatınızla ilgili bir konuyu yönetmeyi beceremediğinize ve bunu onun yapması gerektiğine ikna etmesi, ruh sağlığınızın ve hafızanızın yeteri kadar iyi olmadığına destek almanız gerektiğine dair sizi baskılama gaslighting örneklerinden bazılarıdır.
Güvensizliklerinden Yararlanırlar: Manipülatör zaaflarınızı ve güvensiz hissettiğiniz alanları bilerek kendi isteklerine doğru yönlendirme yapmaktadır. Örneğin geçmiş aile yaşantınızda olan ve sizin korku hissettiğiniz bir alanda size karşı aynı suçlama ile gelerek kendi üstünlüğünü kurmayı ve sizi baskılamayı sağlayabilmektedir.
Her Zaman Senden Daha Fazladırlar: Her durumda ilgiyi kaybetmemek için daha kötü veya daha iyi bir durumda olduğuna sizi ikna ederler. Sizin sorunlarınızı görmezden gelerek kendi yaşantısının sorun veya başarılarının ön planda olmasını isterler. Buna sizin kendi hayatınızdaki olayları abarttığınıza dair düşünceleri ile sizi baskılamak da dahildir.
Eleştiri ve Zorbalık: Sistematik bir eleştiriye maruz bırakma manipülatifin özellikleri arasındadır. Bunu şaka olarak yaptıklarını savunarak saygınlığınızı azaltmak üzerine çeşitli söylemleri vardır. Asıl sebebi kendilerine olan güvensizliktir ve bunu sizi küçük düşürmeye çalışarak göz ardı ederler. Zorbalık ve alay etme de bir duygusal manipülasyondur. İlişkilerde olduğu kadar akranlar arasında da oldukça büyük bir problemdir.
Sessizlik: Sizinle iletişimi keserek kontrol kurmayı amaçlayan cezalandırıcı davranışlardır.

 Bunlar belli başlı duygusal manipülasyon çeşitleri olmakla beraber birçok alt başlığa ayırmak mümkündür. Duygusal manipülasyon kişilerde kronik durumlara yol açabilmektedir:

Özgüven Eksikliği
Depresyon
Kaygı ve kaygı bozuklukları
Madde kullanımı ve çeşitli bağımlılıklar (Manipülatif kişi kendisine bağımlı olunmasını ister ve bu gücü elinde tutma isteğinden kaynaklanmaktadır.)
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)

   Manipüle edildiğiniz bir ilişki mutluluktan çok mutsuzluk getirir ve ilişkide denge kavramı kaybolur. Terapide kişinin duyguları ve davranışları üzerine çalışılarak bu etkilerden uzak ve daha olumlu bir yaşam tarzı geliştirmesine yardımcı olunur. Bireyin bu davranışları fark etmesi ve nasıl değiştirileceğine odaklanılır. Ayrıca terapi süreci daha sağlıklı sınırlar ve tepkiler geliştirilmesine katkı sağlar.

İlgili Yazılar